YTÜ Fen Edebiyat Fakültemiz tarafından düzenlenen ve Nobel Ödüllü bilim insanımız Prof. Dr. Aziz Sancar’ın onursal başkanlığını üstlendiği “TURAN’25 Temel Bilimler Sempozyumu”, ortak tarihsel mirasın bilimsel çalışmalarla yeniden yorumlandığı önemli bir platform oldu.
Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültemiz tarafından 23-25 Haziran 2025 tarihleri arasında düzenlenen TURAN’25 Temel Bilimler Sempozyumu, YTÜ Davutpaşa Kongre ve Kültür Merkezi’nde düzenlendi. Sempozyum, 10 farklı ülkeden ve 50 üniversiteden gelen 150 katılımcıyı, 118 sunum ve 6 davetli konuşmacı ile buluşturdu. Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Özbekistan, Kırgızistan ve Türkmenistan başta olmak üzere Türk devletlerinden çok sayıda akademisyen ve araştırmacının katıldığı sempozyum, matematik, fizik, kimya ve biyoloji gibi temel bilimler alanında iş birliklerini güçlendirmeyi ve ortak bir bilimsel gelecek inşa etmeyi hedefledi. Sempozyumun açılış töreninde CERN’e yapılan canlı bağlantı ise bilimsel vizyonun evrensel boyutunu gözler önüne serdi. Sempozyumda Mehter Takımı ile YTÜ Halk Oyunları Topluluğunu’nun gösterileri katılımcılara duygulu anlar yaşattı.
Nobel Ödüllü Aziz Sancar’dan Mesaj: "Tek Yol Bilimde Kuvvetli Olmak"
2015 Nobel Kimya Ödülü sahibi ve TURAN’25 Sempozyumunun Onursal Başkanı Prof. Dr. Aziz Sancar, gönderdiği ilham verici mektupla katılımcılara seslendi. Sancar, mektubunda şu ifadelere yer verdi:
"Bu tarihi günde aranızda fiziksel olarak bulunamadığım için çok üzgünüm. Orada sizlerle olmayı, sizlerle kucaklaşmayı çok isterdim. Ancak uzakta da olsam kalbim sizlerle. Türkler olarak tarihteki şanlı günlerimize tekrar erişmemizin ve dünyada söz sahibi olmamızın yegâne yolu, en yüksek standartlarda bilim yapmak ve bilimde kuvvetli olmak. Bunun için de bilimin merkezi olan temel bilimlerde güçlenmemiz bir zorunluluktur."
“Görmezden Gelineni Görünür Yapma Yolunda Samimi Bir Adım”
YTÜ Eğitim-Öğretim Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Vatan Karakaya, açılış töreninde yaptığı konuşmada sempozyumun tarihsel ve bilimsel önemine vurgu yaparak, Türk medeniyetinin bilim tarihindeki derin köklerine dikkat çekti ve şöyle devam etti:
“Turan fikri, Türk halklarının ortak kökenlerine, dillerine ve tarihsel bağlarına dayalı olarak gelecek vizyonlarını birlikte inşa etmelerini savunur. Bugün geniş kitleler farkında olmasa da bilimsel çalışmaların bu medeniyetin köklerinde ayrı bir yeri vardır. Harezmi, Biruni, İbni Sina gibi Batı’nın bizden daha çok sahip çıktığı bilim insanlarımızı kendi medeniyetleri ne yazık ki görmezden geldi. Bu perspektiften baktığımızda, TURAN’25 Sempozyumunu, ‘görmezden gelineni görünür yapma yolunda samimi bir adım’ olarak görüyorum. Bu etkinlik, ortak mirasımızın bilimsel çalışmalarla yeniden yorumlandığı bir düşünce zeminidir. Temel bilimler, sadece doğayı açıklamakla kalmaz, varoluşu anlama çabamızın entelektüel temelini oluşturur. Felsefenin düşünsel mirasını taşıyan temel bilimler, mühendislikten tıbba, yapay zekâdan çevre teknolojilerine kadar tüm uygulamalı disiplinlerin omurgasıdır. Nasıl ki sağlam bir bina güçlü bir temele ihtiyaç duyarsa, tüm modern bilimsel gelişmeler de sağlam bir temel bilim anlayışına yaslanmak zorundadır. Bilim sınır tanımaz; ancak bizler, bu evrensel dili kendi kültürel mirasımızla, Turan fikriyle harmanlayarak daha güçlü kılabiliriz. TURAN’25, farklı coğrafyalardan gelen bilim insanlarını bir araya getirirken ortak akıl üretiminin de dinamosu olacaktır.”
Ortak Miras, Ortak Gelecek
Sempozyum, Türk halklarını birbirine bağlayan ortak tarih, kültür ve dil mirasının, bilimsel çalışmalar aracılığıyla yeniden yorumlandığı bir düşünce zemini olarak tasarlandı. Sempozyumun açılışında konuşan Sempozyum Başkanı ve YTÜ Fen Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Salim Yüce, sempozyumun amacını şu sözlerle ifade etti:
“Amacımız; matematik, fizik, kimya ve biyoloji alanlarını kapsayan temel bilimleri ülkemizde ve Türk Dünyası’nın genelinde güçlendirmek, Türk Devletleri arasında gerçekleştirilebilecek ikili anlaşmalara, projelere ve araştırma faaliyetlerine zemin hazırlamaktır. TURAN’25, Türk devletlerinden saygın akademisyenleri bir araya getirerek, sadece bilgi ve tecrübe paylaşımını değil, aynı zamanda aramızdaki köklü kültürel ve tarihi bağları güçlendirmeyi amaçlamaktadır. Türk Dünyası ile birlikte tüm insanlık için bilim yoluyla fayda ve değer üretmek hedefiyle çıktığımız bu tarihi yolculuğun ilk adımını hep birlikte atıyoruz.”
Törende ayrıca Azerbaycan Eski Milli Eğitim Bakanı Prof. Dr. Misir Mardanov da bir konuşma yaparak Türk dünyasında bilimsel iş birliğinin önemine dikkat çekti.
Yeni Nesil Temel Bilimler Eğitim Modeli Tanıtıldı
Sempozyumda, YTÜ Fen Edebiyat Fakültesi'nin temel bilimler eğitimini yeniden yapılandırmak üzere geliştirdiği "Yeni Nesil Temel Bilimler Eğitim Modeli" de tanıtıldı. Modelin amacı; temel bilimlerin bilimin merkezi olduğu fikrini yeniden tesis etmek, eğitim niteliğini sürdürülebilir şekilde artırmak, disiplinler arası uzmanlaşmayı sağlamak ve toplumsal fayda odaklı bilgi üretimini teşvik etmek. Bu kapsamda güncellenen öğretim planlarına "Yapay Zekâya Giriş”, "Sosyal Sorumluluk ve Adalet", "Kariyer Planlama ve Mesleki Etik" gibi zorunlu fakülte dersleri eklendi. Ayrıca Veri Bilimi, Bilimi, Finans Matematiği, Polimer Teknolojisi gibi 30'dan fazla yenilikçi sertifika programı ile öğrencilere disiplinler arası uzmanlaşma olanakları sunulduğu belirtildi.
Sempozyumun, "Türk Dünyası Olarak Dünyanın Temel Bilimler Merkezi Olma" hedefine giden yolda önemli bir dönüm noktası olması bekleniyor.
